Δύο λέξεις που συναντούμε όλο και πιο συχνά στο διαδίκτυο, ένα κίνημα στο οποίο συμμετέχουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι. Τι είναι όμως το zero waste;

Σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση Μηδενικής Παραγωγής Απορριμμάτων,

“Η μη παραγωγή απορριμμάτων είναι ένας στόχος ηθικός, οικονομικός, αποτελεσματικός και ένα όραμα να κατευθύνει τους ανθρώπους να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους και τις καθημερινές συνήθειες τους και να μιμηθοὐν τους βιώσιμους φυσικούς κύκλους, όπου όλα τα υλικά που απορρίπτονται είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να γίνονται πόροι για κάποιον άλλο (αειφορία).

Zero Waste σημαίνει σχεδιασμός και διαχείριση προϊόντων και διαδικασιών για την συστηματική μείωση και την εξάλειψη του όγκου καθώς και της τοξικότητας των αποβλήτων και των υλικών, τη διατήρηση και την επαναχρησιμοποίηση όλων των πόρων, χωρίς να γίνεται καύση ή ταφή αυτών.

Η εφαρμογή του Zero Waste (Μη παραγωγή Απορριμμάτων) θα εξαλείψει όλα τα απορρίματα στο έδαφος, το νερό και τον αέρα που αποτελούν απειλή για την υγεία (ευημερία) του πλανήτη, των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών”. (πηγή: www.zwia.org)

Εφαρμόζοντας την φιλοσοφία του zero waste, κάνουμε μια συνειδητή προσπάθεια να μειώσουμε δραματικά τον όγκο των απορριμάτων που παράγουμε σαν άτομα, σαν νοικοκυριά αλλά και σαν επιχειρήσεις, βοηθώντας έτσι ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος.

Το επόμενο λογικό ερώτημα φυσικά είναι πώς μπορούμε να παράγουμε λιγότερα σκουπίδια, καθώς οι κοινωνίες μας είναι με τέτοιο τρόπο δομημένες ώστε ο μέσος δυτικός άνθρωπος να παράγει καθημερινά τεράστιο όγκο απορριμάτων. Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο καταλήγουν στις χωματερές 2,1 δισ. τόνοι σκουπιδιών, νούμερα που κάθε χρόνο αυξάνονται δραματικά (πηγή: theworldcounts.com)

Παρόλα αυτά είναι αρκετά απλό να κάνει κάποι@ zero waste, ειδικά όταν καταλάβουμε το πόσο σημαντικό είναι να κάνουμε όλοι και όλες αυτό που μας αναλογεί. Οι αρχές της μηδενικής παραγωγής απορριμάτων είναι απλές, πρακτικές και εφικτές.

Έχουν γίνει γνωστές σαν…

τα R του zero waste

Refuse: Αρνούμαστε τα έξτρα διαφημιστικά δωράκια, τα διαφημιστικά φυλλάδια κάθε είδους, τα δωρεάν στιλό, μπρελόκ, αναπτήρες κ.α. μικροπράγματα που μας προσφέρονται στην καθημερινότητα μας σαν προωθητικές ενέργειες κυρίως, είτε εταιρειών, είτε καταστημάτων, είτε υπηρεσιών κ.λπ. Τις περισσότερες φορές τα αντικείμενα αυτά καταλήγουν κατευθείαν στα σκουπίδια, ενώ άλλα, όπως στιλό και μπρελόκ, υπάρχουν ήδη στο σπίτι μας – και μάλιστα σε αφθονία.

Reduce: Τι πιο λογικό κι εφικτό, από να μειώσουμε την κατανάλωση μας; Ζούμε σε μια καταναλωτική κοινωνία με άμεση πρόσβαση σε κάθε είδους αγαθά και έχουμε μετατρέψει τις αγορές σε χόμπι ή ακόμη ακόμη σε… θεραπεία (shopping thepary!).

Στην εποχή της γρήγορης μόδας, των διαδικτυακών αγορών, των πάμφθηνων εισαγώμενων προϊόντων και του πλαστικού, ο μέσος όρος ζωής των αντικειμένων που αγοράζουμε δεν ξεπερνά τον ένα χρόνο ενώ η μέση δυτική γυναίκα έχει πάνω από 50 προϊόντα περιποίησης. Μειώνοντας την κατανάλωση μας, κάνοντας δηλαδή μόνο μελετημένες και στοχευμένες αγορές, βοηθούμε σημαντικά την μείωση του όγκου των αντικειμένων που καταλήγουν αργά ή γρήγορα στην χωματερή.

Reuse: Το μέσο νοικοκυριό στον δυτικό κόσμο, έχει υπερβολικά πολλά πράγματα! Μια καλή ιδέα είναι να επαναχρησιμοποιούμε τα αντικείμενα μας, είτε δίνοντας τους νέα υπόσταση είτε φτιάχνοντας κάτι εντελώς καινούργιο από αυτά. Φυσικά όλα τα χρηστικά αντικείμενα που είναι επαναχρησιμοποιούμενα, παίζουν σημαντικότατο ρόλο στην μείωση της παραγωγής σκουπιδιών.

Μερικά μόνο παραδείγματα επαναχρησιμοποιούμενων αντικειμένων είναι οι υφασμάτινες τσάντες αγορών, τα επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια νερού, τα μεταλλικά πλενόμενα καλαμάκια, το κύπελλο περιόδου για γυναίκες.

Repair: Η επιδιόρθωση συσκευών, ρούχων και χρηστικών αντικειμένων, κάνει πραγματικά μεγάλη διαφορά! Σε χώρες του εξωτερικού υπάρχουν repair caffes, όπου οι άνθρωποι συναντιούνται φέρνοντας αντικείμενα που χρειάζονται επιδιόρθωση, ενώ ταυτόχρονα άλλοι προσφέρονται να τα επιδιορθώσουν.

Ταυτόχρονα στη Σουηδία οι πολίτες επιβραβεύονται για κάθε αντικείμενο ή συσκευή που επιλέγουν να επιδιορθώσουν αντί να αντικαταστήσουν. Στις μέρες μας, είναι εύκολο να πετάξουμε κάτι που χάλασε αντί να το επιδιορθώσουμε, όμως είναι ώρα να δώσουμε περισσότερη αξία στα υπάρχοντα μας και να τα χρησιμοποιήσουμε μέχρι να ολοκληρώσουν πραγματικά τον κύκλο ζωής τους!

Recycle: Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, όμως δεν είναι – ό,τι ανακυκλώνεται μπαίνει αποκλειστικά και μόνο στους αντίστοιχους κάδους ανακύκλωσης και δεν είναι σκουπίδι! Πλαστικό, γυαλί, χαρτί ανακυκλώνονται και στις περισσότερες περιοχές μπορούμε να βρούμε κάδους για τα υλικά αυτά. Έτσι δίνουμε την ευκαιρία πολύτιμα υλικά να ξεκινήσουν ένα νέο κύκλο ζωής. Δείτε εδώ τι μπαίνει στους μπλε κάδους και κάντε άμεσα αυτήν την σημαντική αλλαγή!

Rot: Η κομποστοποίηση είναι η φυσική ανακύκλωση οργανικών υλικών, όπου με φυσική διαδικασία τα οργανικά υπολείμματα όπως φλούδες φρούτων και λαχανικών, γίνονται πάλι χώμα (χούμος, εδαφοβελτιωτικό). Το 35% των οικιακών απορριμάτων μπορούν να κομποστοποιηθούν και πλέον υπάρχουν οικιακοί κομποστοποιητές που μπορούμε να έχουμε ακόμα και στο μπαλκόνι.

Σε λίγες εβδομάδες, η οργανική ύλη μετατρέπεται σε χώμα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σε γλάστρες και παρτέρια, ή ακόμα να προσφέρουμε σε όσους κάνουν αστικούς λαχανόκηπους (και όχι μόνο). Πολλοί δήμοι στη χώρα μας έχουν ξεκινήσει προγράμματα κομποστοποίησης, είτε με καφέ κάδους για όλους τους δημότες, είτε προσφέροντας οικιακούς κάδους κομποστοποίησης για όσους δημότες δηλώσουν ενδιαφέρον.

Ένα R που κανείς σχεδόν δεν αναφέρει… Rethink

Είναι ανάγκη, όσο ποτέ άλλοτε, να σκεφτούμε ξανά τις επιλογές στην καθημερινότητα μας. Την κάθε μας επιλογή, την κάθε μας αγορά. Να αξιολογήσουμε τον αντίκτυπο που έχουν οι δικές μας, ατομικές πράξεις, στον πλανήτη.

Καθημερινά χιλιάδες θαλάσσια ζώα πεθαίνουν λόγω των σκουπιδιών που καταλήγουν στις θάλασσες: οι θαλάσσιες χελώνες τρώνε τις νάιλον σακούλες που τις μπερδεύουν για μέδουσες, τα κήτη καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες πλαστικού κάθε είδους στην προσπάθεια τους να τραφούν και έτσι πεθαίνουν από ασιτία, μιας και τα στομάχια τους έχουν γεμίσει πλαστικό…

Παρόμοια τύχη έχουν και τα θαλασσοπούλια αλλά και άλλου είδους πτηνά. Αρκεί να σκεφτούμε πως κάθε είδους πλαστικού που έχουμε χρησιμοποιήσει στη ζωή μας, υπάρχει σε κάποια γωνιά του πλανήτη ακόμα- το πλαστικό είναι ένα είδος που χρειάζεται εκατοντάδες χρόνια για να διασπαστεί και δεν εξαφανίζεται ποτέ, παρά γίνεται αμέτρητα μικρά κομμάτια που γεμίζουν πλέον τις θάλλασες, τις αμμουδιές και όχι μόνο (microplastics)…

Παράλληλα το greenwashing και ο πράσινος καπιταλισμός έχουν κάνει την εμφάνιση τους. Κάθε λογής αντικείμενα παρουσιάζονται σαν οικολογικά και φιλικά στο περιβάλλον. Ο σκοπός μας όμως δεν είναι να αγοράσουμε περισσότερα αντικείμενα, υποθετικά οικολογικά.

Ο στόχος μας είναι να ερευνούμε την κάθε μας αγορά, να αναρωτιόμαστε από που ταξίδεψε το καθετί μέχρι να φτάσει στο ράφι – είτε είναι προϊόν, είτε τρόφιμο. Είναι απαραίτητο να το αγοράσουμε ή μπορούμε να το δανειστούμε από κάπου ή ακόμα να το αγοράσουμε μεταχειρισμένο; Αν πρέπει να το αγοράσουμε, για πόσο καιρό θα μας εξυπηρετήσει το προϊόν αυτό;

Η εποχή του instant gratification είχε -και εξακολουθεί να έχει- ένα τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος. Καλούμαστε λοιπόν, πλέον να επανεξετάσουμε τις συνήθειες και τις πρακτικές μας για να μπορέσουμε να παραδώσουμε έναν βιώσιμο πλανήτη και στις επόμενες γενιές….

Κάνε τώρα μια αλλαγή…

Υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να αλλάξουμε όλοι και όλες άμεσα:

• Επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες στα ψώνια, αντί για σακούλες μιας χρήσης
• Μπουκάλι νερού , αντί για εμφιαλωμένο νερό και φίλτρο νερού  αν είναι απαραίτητο
• Δικό μας θερμός για καφέ, αντί για ποτήρι μιας χρήσης στα take away.
• Μεταλλικό ή μπαμπού καλαμάκι, αντί για πλαστικό καλαμάκι
• Οδοντόβουρτσα από μπαμπού, αντί για πλαστική οδοντόβουρτσα
• Φυσική λούφα, αντί για πλαστικό σφουγγάρι
• Σαπούνι, αντί για κρεμοσάπουνο και αφρόλουτρο
• Περισσότερες ολόκληρες τροφές, αντί για συσκευασμένες
• Να αγοράζουμε σε δικά μας δοχεία το δυνατόν περισσότερα χύμα τρόφιμα όπως όσπρια, δημητριακά, ξηρούς καρπούς, ρὐζι, βότανα, μπαχαρικά

Γιατί να το κάνω;

Υπάρχουν πολλές μικρές αλλαγές, που κάνουν μεγάλη διαφορά. Πλέον ο πλανήτης μας βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο, όπου η συμμετοχή όλων μας είναι απαραίτητη. Με κάποιον τρόπο, όλες και όλοι συνεχώς καταναλώνουμε και αυτό απαιτεί διαρκώς πόρους από τον πλανήτη μας.

Είναι όμορφο το να ζούμε συνειδητά, να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις των επιλογών μας τόσο στον πλανήτη, όσο στους ανθρώπους, τα ζώα, τα παιδιά που θα έρθουν στον κόσμο.

Έχουμε όλοι και όλες τη δυνατότητα να συνεισφέρουμε για έναν πιο καθαρό πλανήτη, λιγότερα σκουπίδια, λιγότερες χωματερές. Γιατί, βήμα βήμα, ένας ένας και όλοι μαζί, μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά.

ΤΟ ΚΟΛΙΜΠΡΙ
Στην αφρικανική ζούγκλα έπιασε φωτιά. Τρέξαν οι ελέφαντες στο ποτάμι να κουβαλήσουν νερό με τις προβοσκίδες τους ώστε να προλάβουν το κακό. Δίπλα τους ένα κολιμπρί πετούσε με τα μικροσκοπικά φτεράκια του, προσπαθώντας να κουβαλήσει μία σταγόνα τη φορά. «Μα καλά» του είπε ένας ελέφαντας ,«τι κάνεις εσύ εδώ;».
«Κάνω αυτό που μου αναλογεί», απάντησε το κολιμπρί.

Της Niki Helios
https://nikihelios.com

Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου!