Είναι ευνόητο για τους περισσότερους ανθρώπους το γιατί οι vegans δεν τρώνε κρέας ή γιατί δε φοράνε γούνα, αλλά το γιατί οι vegans δεν φοράνε μεταξωτά είναι λιγότερο προφανές.
Τι είναι το μετάξι;
Το μεταξωτό ύφασμα είναι κατασκευασμένο από μετάξι που υφαίνεται από μεταξοσκώληκες όταν σχηματίζουν τα κουκούλια για το στάδιο της προνύμφης τους, πριν γίνoυν πεταλούδες. Οι νegans δε φορούν μεταξωτά, γιατί είναι ένα ζωικό προϊόν, το οποίο προέρχεται από την εκμετάλλευση των ζώων.
Πώς φτιάχνεται το μετάξι;
Το μετάξι μαζικής παραγωγής φτιάχνεται από οικόσιτους μεταξοσκώληκες, Bombyx mori, που εκτρέφονται σε φάρμες. Οι μεταξοσκώληκες, οι οποίοι βρίσκονται στο στάδιο της κάμπιας του μεταξοσκώληκα, τρέφονται με φύλλα μουριάς, έως ότου να είναι έτοιμοι να υφάνουν κουκούλια και να μπουν στο στάδιο της προνύμφης τους. Το μετάξι εκκρίνεται σαν υγρό από δύο αδένες στο κεφάλι της κάμπιας. Ενώ είναι ακόμα στο στάδιο της προνύμφης τους, τα κουκούλια τοποθετούνται σε βραστό νερό, το οποίο σκοτώνει τους μεταξοσκώληκες και αρχίζει η διαδικασία της λεύκανσης των κουκουλιών για την παραγωγή της μεταξωτής κλωστής.
Αν τους επιτραπεί να αναπτυχθούν και να ζήσουν, οι μεταξοσκώληκες θα μετατραπούν σε πεταλούδες και θα ανοίξουν τρύπα δαγκώνοντας το κουκούλι για να βγουν. Το τρυπημένο μετάξι μικρότερο σε ποσότητα και λιγότερο επικερδές πολύτιμο από τα ακέραια κουκούλια. Περίπου 15 μεταξοσκώληκες σκοτώνονται για να φτιαχτεί ένα γραμμάριο από μεταξωτή κλωστή, και γύρω στους 10.000 για να φτιαχτεί ένα μεταξωτό σάρι.
Άλλες μέθοδοι παραγωγής μεταξιού
Η μεταξωτή κλωστή μπορεί επίσης να παραχθεί σκοτώνοντας τους μεταξοσκώληκες, ενώ βρίσκονται στο στάδιο που είναι κάμπιες, λίγο πριν υφάνουν τα κουκούλια τους και εξάγοντας τους δύο αδένες μεταξιού. Οι αδένες μπορούν στη συνέχεια να τεντωθούν σε κλωστές μεταξιού γνωστές ως έντερα μεταξοσκώληκα, οι οποίες χρησιμοποιούνται κυρίως ως δόλωμα για μύγες. Το μετάξι μπορεί ακόμη να παραχθεί χωρίς να θανατώνονται κάμπιες. Το μετάξι Έρι, ή «το μετάξι της ειρήνης», γίνεται από τα κουκούλια των Samia ricini, ένα είδος μεταξοσκώληκα που υφαίνει ένα κουκούλι με ένα μικρό άνοιγμα στο τέλος.
Μετά την μεταμόρφωση σε πεταλούδες, σέρνονται έξω από το άνοιγμα. Αυτό το είδος μεταξιού δεν μπορεί να τυλιχτεί με τον ίδιο τρόπο που τυλίγεται το μετάξι Bombyx mori, και αντί γι’ αυτό είναι ξασμένο και στριφογυρισμένο, όπως το μαλλί. Το μετάξι Έρι αποτελεί ένα πολύ μικρό κομμάτι της αγοράς του μεταξιού.
Ένας άλλος τύπος μεταξιού είναι το μετάξι Ahimsa, το οποίο κατασκευάζεται από τα κουκούλια των πεταλούδων Bombyx mori, αφότου οι πεταλούδες ανοίξουν την τρυπούλα διαφυγής από τα κουκούλια τους.
Λόγω των κομμένων νημάτων δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί όλο το μετάξι για την κλωστοϋφαντουργική παραγωγή και το μετάξι Ahimsa κοστίζει περισσότερο από το συμβατικό μετάξι. «Ahimsa” είναι η ινδουιστική λέξη που σημαίνει “μη-βία”. Το μετάξι Ahimsa, μολονότι περίφημο λόγω των Ζαϊνιστών (θρησκεία της Ινδίας που προωθεί τη μη βια), επίσης αποτελεί ένα πολύ μικρό κομμάτι της αγοράς μεταξιού.
Γιατί οι Vegans δε φοράνε μεταξωτά;
Οι νegans προσπαθούν να αποφύγουν να βλάπτουν και να εκμεταλλεύονται οποιοδήποτε πλάσμα. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιούν ζωικά προϊόντα όπως κρέας, γαλακτοκομικά, αβγά, γούνα, δέρμα, μαλλί ή μετάξι. Όταν τα κουκούλια ρίχνονται σε βραστό νερό, τα σκουλήκια σκοτώνονται και πιθανόν να υποφέρουν (βλέπε παρακάτω). Ακόμα και το μετάξι Έρι ή το μετάξι Ahimsa είναι προβληματικά, διότι συνεπάγονται την εξημέρωση, εκτροφή και εκμετάλλευση των σκουληκιών. Οι ενήλικες πεταλούδες Bombyx mori δεν μπορούν να πετάξουν, επειδή το σώμα τους είναι υπερβολικά μεγάλο συγκριτικά με τα φτερά τους, και τα ενήλικα αρσενικά δεν μπορούν να φάνε, επειδή έχουν το στόμα τους δεν αναπτύσσεται σωστά. Όπως με τις αγελάδες που εκτρέφονται με σκοπό τη μέγιστη παραγωγή κρέατος ή γάλακτος, οι μεταξοσκώληκες εκτρέφονται με σκοπό να μεγιστοποιήσουν την παραγωγή μεταξιού, πράγμα που δε λαμβάνει υπόψη το αν υποφέρουν.
Για τους vegans, μία ηθική μέθοδος απόκτησης μεταξιού είναι η συλλογή κουκουλιών από άγρια έντομα αφότου προκύψουν ενήλικα έντομα και δεν τα χρειάζονται πια. Ένας άλλος ηθικός τρόπος για να φορέσουν μετάξι θα ήταν να φορέσουν μεταχειρισμένο μετάξι, μετάξι που έχει πεταχτεί, ή παλιά κομμάτια ρουχισμού που είχαν αγοραστεί πριν κάποιος να γίνει vegan.
Αισθάνονται πόνο τα έντομα;
Ενώ οι ειδικοί διαφωνούν για το το βαθμό στον οποίο ένα έντομο μπορεί να υποφέρει ή να αισθάνεται πόνο, οι περισσότεροι τουλάχιστον έχουν αφήσει περιθώριο αμφιβολίας στο ερώτημα, και πιστεύουν ότι ίσως τα έντομα νιώθουν κάτι που να μοιάζει με αυτό που εμείς αποκαλούμε ‘πόνο’. Το νευρικό σύστημα ενός εντόμου είναι διαφορετικό από ενός θηλαστικού, αλλά είναι ένα νευρικό σύστημα το οποίο μεταδίδει σήματα από ένα ερέθισμα και κάνει το έντομο να ανταποκριθεί στο ερέθισμα, ακριβώς όπως δρα και ένα ανθρώπινο νευρικό σύστημα. Αποφεύγουν δυσάρεστες καταστάσεις, είτε πρόκειται για ένα αρπακτικό ζώο είτε για μια δυσάρεστη θερμοκρασία. Όπως έγραψε ο Alan Dawrst, παραφράζοντας τον Alun Anderson, αρχισυντάκτη του New Scientist, “Μελετώντας μόνο το πως φαίνεται εξωτερικά η ανθρώπινη νευροφυσιολογία, θα συμπεραίναμε ότι οι άνθρωποι έχουν συνειδητότητα; Ή θα συμπεραίναμε ότι απλά παρουσιάζουν αντιδράσεις χωρίς κάποιου είδους συνείδηση;”
Ακόμα κι αν τα έντομα δεν αισθάνονται πόνο, όταν ρίχνονται σε βραστό νερό, ένας θάνατος χωρίς πόνο εξακολουθεί να είναι ένας θάνατος. Όσοι αντιτίθενται στη θανάτωση τους, επικεντρώνονται όχι στην ταλαιπωρία ή τον πόνο που προϋποθέτει, αλλά στην απώλεια της ζωής, η οποία από μόνη της είναι η απόλυτη απώλεια. Ανεξάρτητα από το βαθμό στον οποίο τα έντομα νιώθουν πόνο, είναι συναισθανόμενα (sentient beings) ή έχουν συνειδητότητα, η αποφυγή του μεταξιού είναι μία πολύ μικρή θυσία, προκειμένου να σώσουμε χιλιάδες πλάσματα από το να υποφέρουν, κάτι που είναι πολύ πιθανό, και φυσικά από το να πεθάνουν.
Μετάφραση: Εμμανουέλα Μαλένα
Πηγή: http://animalrights.about.com/od/animalsusedinclothing/a/Why-Vegans-Do-Not-Wear-Silk.htm
Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου! 