Αν και πρόκειται για μια πολύ σημαντική και καταξιωμένη μέθοδο θεραπείας, η υπερβαρικη ιατρικη, ή αλλιώς θεραπεία με υπερβαρικο οξυγονο στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστή.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή! Το υπερβαρικο οξυγονο ειναι μια θεραπεια που στηρίζεται στην εισπνοή καθαρού οξυγόνου σε υψηλότερη πίεση από αυτήν που υπάρχει στο καθημερινό μας περιβάλλον. Αν και ακούγεται σαν κάτι πολύ απλό, η υπερβαρικη ιατρική, ο κλάδος δηλαδή της ιατρικής που χρησιμοποιεί το υπερβαρικο οξυγονο μπορεί να θεραπεύσει αποτελεσματικά έναν πολύ μεγάλο αριθμό προβλημάτων υγείας. Ακόμη όμως και στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η πλήρης θεραπεία μιας ασθένειας, το υπερβαρικο οξυγονο, κατά κανόνα, πετυχαίνει την μείωση των συμπτωμάτων της!

Το υπερβαρικο οξυγονο ξεκίνησε να χρησιμοποιείται στις αρχες του 20ου αιώνα κυρίως για τη θεραπεία της νόσου των δυτών (νόσος αποσυμπίεσης). Πρόκειται για ένα πρόβλημα υγείας που δημιουργείται όταν, κατά τη διάρκεια της αποσυμπίεσης, διαλυμένα αέρια μετατρέπονται σε φυσαλίδες μέσα στους ιστούς του σώματος. Εμφανίζεται συνήθως μετά από ανάδυση αποσυμπίεσης που ακολουθεί μια υποβρύχια κατάδυση, εξ ου και το όνομα της. Παράλληλα όμως το υπερβαρικο οξυγονο ειχε χρησιμοποιηθεί εξίσου και για την θεραπεία της δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα, της γάγγραινας, τραυμάτων αλλά ακόμη και διαφόρων λοιμώξεων.

Κατά τη διάρκεια της θεραπειας με υπερβαρικο οξυγονο, η πίεση του αέρα αυξάνεται, σταδιακά, 2 έως 3 φορές υψηλότερα από ό,τι αναπνέουμε συνήθως. Η αύξηση αυτή έχει το πλεονέκτημα ότι επιτρέπει στους πνεύμονες μας να απορροφήσουν πολύ περισσότερο οξυγόνο από ό,τι θα ήταν δυνατό με την κανονική πίεση του αέρα. Αυτή η αυξημένη πρόσληψη βιοδιαθεσιμότητα οξυγόνου έχει αμέτρητες θεραπευτικές εφαρμογές. Ανάμεσα τους η ενίσχυση της αγγειογένεσης, η γρήγορη επούλωση τραυμάτων, η μείωση των συμπτωμάτων της σκλήρυνσης κατά πλάκας και πολλά ακόμη.

Η υπερβαρικη ιατρικη χρησιμοποιεί το υπερβαρικο οξυγονο σε ειδικούς θαλάμους. Όπως θα μπορούσε να φανταστεί κανείς οι θάλαμοι αυτοί ονομάζονται υπερβαρικοί και μπορούν να φιλοξενούν ταυτόχρονα ένα ή περισσότερα άτομα. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας οι ασθενείς μπορούν είτε να είναι καθιστοί είτε να ξαπλωμένοι ενώ λαμβάνουν το υπερβαρικο οξυγονο μεσω μιας μάσκας ή μιας πολύ ελαφριάς, διαφανούς κουκούλας που τοποθετείται πάνω από το κεφάλι τους.

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεια με υπερβαρικο οξυγόνο μπορεί να ενισχύση την νευροπλαστικότητα και τη δημιουργία νέων νευρωνικών συνάψεων αλλά και να βελτιώσει τη νοητική λειτουργία σε ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο ή κάποια εγκεφαλική βλάβη (πηγή: https://alz-journals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/trc2.12008). Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι δρα ευεργετικά στη θεραπεία των κακώσεων του νωτιαίου μυελού καθώς και των χρόνων εγκεφαλικών επεισοδίων. Μάλιστα υπάρχουν πλέον και κλινικές δοκιμές που καταδεικνύουν την εγκεφαλική πλαστικότητα και την αποκατάσταση της λειτουργίας της μνήμης (πηγή:https://www.researchgate.net/publication/344211799_An_Extra_Breath_of_Fresh_Air_Hyperbaric_Oxygenation_as_a_Stroke_Therapeutic).

Η υπερβαρικη ιατρικη όμως δεν περιορίζεται μόνο στα παραπάνω! Κάθε άλλο! Το υπερβαρικο οξυγονο έχει χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία για παιδιά με εγκεφαλική παράλυση, με αναφερόμενες βελτιώσεις στην κινητική και γνωστική λειτουργία, τη μυϊκή σπαστικότητα αλλά και την ομιλία (πηγές: https://www.researchgate.net/publication/364367974_Hyperbaric_oxygen_in_children_with_cerebral_palsy_A_systematic_review_of_effectiveness_and_safety και https://www.nationalhyperbaric.com/hbot-treatments-and-conditions/cerebral-palsy). Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το εξειδικευμένο νοσοκομείο εσωτερικής θεραπείας για την αποκατάσταση παιδιών με εγκεφαλική παράλυση στη Βουλγαρία χρησιμοποιεί το υπερβαρικό οξυγόνο ως κύρια μορφή θεραπείας από το 1997, αναφέροντας βελτίωση στο 86% των ασθενών του μετά από 20 συνεδρίες!

Τα νευροπροστατευτικά αποτελέσματα της θεραπείας με υπερβαρικό οξυγόνο έχουν αποδοθεί στις αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντι-αποπτωτικές ιδιότητές της, καθώς και στη βελτίωση της παροχής οξυγόνου και του νευρικού μεταβολισμού (πηγή: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8130666). Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η υπερβαρική ιατρική φροντίζει ώστε βελτιστοποιηθεί η διάρκεια της έκθεσης για τη μεγιστοποίηση των οφελών και την ελαχιστοποίηση των πιθανών παρενεργειών.

Αν και απαιτούνται περαιτέρω έρευνες και κλινικές δοκιμές για την πλήρη κατανόηση των δυνατοτήτων της υπερβαρικής ιατρικής στη θεραπεία διαφόρων νευρολογικών, και όχι μόνο, παθήσεων τα αποτελέσματα που έχουμε μέχρι τώρα είναι κάτι περισσότερο από ενθαρρυντικά!

Υπερβαρικο οξυγονο τι θεραπευει

Κάποιες από τις ασθένειες και τα προβλήματα υγείας που θεραπεύει το υπερβαρικο οξυγονο είναι τα εξής:

• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα: το υπερβαρικο οξυγονο μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνση του μονοξειδίου του άνθρακα από το αίμα και να μειώσει τον κίνδυνο μακροχρόνιων επιπλοκών (πηγή: https://myhealth.alberta.ca/health/AfterCareInformation/pages/conditions.aspx?hwid=acg8482).
• Νόσος των δυτών.
• Έλκη διαβητικών ποδιών: το υπερβαρικο οξυγονο μπορεί να προωθήσει την επούλωση και να μειώσει τον κίνδυνο ακρωτηριασμού αυξάνοντας τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα και τους ιστούς (πηγή: https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/hyperbaric-oxygen-therapy-get-facts).
• Χρόνια υποξικά τραύματα: το υπερβαρικο οξυγονο μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της διαδικασίας επούλωσης παρέχοντας περισσότερο οξυγόνο στους προσβεβλημένους ιστούς γεγονός που προάγει τόσο τη σύνθεση κολλαγόνου όσο και τον πολλαπλασιασμό ινοβλαστών (πηγή: https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/hyperbaric-oxygen-therapy).
• Λοιμώξεις: το υπερβαρικο οξυγονο μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση των λοιμώξεων, ιδίως εκείνων που προκαλούνται από αναερόβια βακτήρια, αυξάνοντας τα επίπεδα οξυγόνου στους ιστούς (πηγή: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14961190). Η αύξηση των επιπέδων οξυγόνου ενισχύει τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων βελτιώνοντας με τον τρόπο αυτό τη ροή του αίματος στην πάσχουσα περιοχή γεγονός που συντελεί στην καταπολέμηση των παθογόνων βακτηριδίων.Επιπλέον, το υπερβαρικο οξυγόνο έχει έντονη βακτηριοστατική αλλά και βακτηριοκτόνο δράση. Μπορεί δηλαδή να σκοτώσει ή να αναστείλει την ανάπτυξη των παθογόνων βακτηριδίων (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0753332218354829). Ταυτόχρονα έχει τη δυνατότητα να απενεργοποιήσει τις τοξίνες που παράγουν ορισμένα βακτήρια και να αυξήσει τη συγκέντρωση οξυγόνου στους ιστούς, βοηθώντας τους να αντισταθούν στη λοίμωξη. Παράλληλα ενισχύει την παραγωγή βλαστοκυττάρων όπως και ενώσεων που ονομάζονται αυξητικοί παράγοντες γεγονός που επίσης καταπολεμά τις λοιμώξεις.
• Μετακτινικές διαταραχές: η ακτινοθεραπεία είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στην καταπολέμηση του καρκίνου. Είτε ως βασικός τρόπος αντιμετώπισης ενός όγκου, είτε επικουρικά μαζί με άλλες θεραπείες. Δεν είναι τυχαίο ότι περίπου το 50% των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν κάποιας μορφής νεοπλασία λαμβάνουν ακτινοθεραπεία κάποια στιγμή στην ασθένεια τους.Παρά την αναγκαιότητα της όμως για τη θεραπεία κάποιων μορφών καρκίνου, η ακτινοθεραπεία δεν στερείται παρενεργειών. Οι λόγοι είναι οι εξής: αφενός δεν είναι εφικτό να η ακτινοβολία να περιοριστεί αυστηρά μόνο στα κύτταρα που πάσχουν. Συνεπώς η ακτινοβολία επηρεάζει, αναγκαστικά, και τις περιοχές γύρω από αυτά. Έστω και σε πολύ μικρό βαθμό. Την ίδια στιγμή για να φτάσει η ακτινοβολία στα κύτταρα που στοχεύουμε θα πρέπει να περάσει και από υγιείς ιστούς. Όπως είναι φυσιολογικό λοιπόν οι ιστοί αυτοί, αν και υγιείς, θα δεχθούν ένα μέρος της ακτινοβολίας που προορίζεται για τα μη υγιή κύτταρα.Μία από τις σημαντικότερες επιπτώσεις αυτής της “ανακριβούς” στόχευσης είναι οι λεγόμενες μετακτινικές διαταραχές. Αυτές προκύπτουν επειδή οι περιοχές που δέχονται την ακτινοβολία παρουσιάζουν βλάβες στο αγγειακό τους δίκτυο. Τα κύτταρα τους έχουν πλέον μειωμένη αναπαραγωγική ικανότητα ενώ οι ιστοί δυσκολεύονται σημαντικά να επουλωθούν.Ανάλογα με το πότε εμφανίζονται οι μετακτινικές διαταραχές κατατάσσονται σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες:
  
  Οξείες: αν εμφανιστούν είτε κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας είτε σε διάστημα 90 ημερών από την έναρξη της
  Υποξείες: αν εμφανιστούν σε διάστημα έξι με δώδεκα μηνών από την ακτινοθεραπεία
  Καθυστερημένες: όταν παρουσιάζονται μετά τον πρώτο χρόνο που ακολουθεί την ακτινοθεραπείαΤο υπερβαρικo οξυγoνο θεωρείται από τις πιο αποτελεσματικές θεραπείες των μετακτινικών διαταραχών. Αφενός βοηθάει σημαντικά στη μείωση της βλάβης των ιστών ενώ, αφετέρου ενισχύει την διαδικασία της επούλωσης (πηγές: https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD005005.pub4/full και https://courtney.neilhampson.com/uploads/3/4/0/6/3406995/2002radiation_review.pdf)
• Επαπειλούμενα δερματικά-μυοδερματικά μοσχεύματα και κρημνοί: το υπερβαρικο οξυγονο δρα υποστηρικτικά στις επουλωτικές επεμβάσεις που γίνονται με τοποθέτηση μοσχευμάτων ή κρημνών. Η θεραπεία με υπερβαρικο οξυγονο αυξάνει τη διάχυση του οξυγόνου στους ιστούς και μειώνει το ενδεχόμενο ελαττωμένης και προβληματικής μικροκυκλοφορίας. Με τον τρόπο αυτό βελτιώνονται σημαντικά οι συνθήκες για αποφυγή οιδημάτων, του συνδρόμου επαναιμάτωσης αλλά και των αρτηριοφλεβωδών αναστομώσεων.Ειδικά ως προς τους κρημνούς και τα μοσχεύματα που δεν ανταποκρίνονται στις συνήθεις θεραπευτικές αγωγές, το υπερβαρικο οξυγονο μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά σε αυτές προκειμένου να επιτευχθεί αναστροφή της υποξίας και της υποαιμάτωσης. Συνολικά δηλαδή μπορεί να βελτιώσει σημαντικά το ποσοστό επιτυχίας των δερματικών μοσχευμάτων και των κρημνών αυξάνοντας τα επίπεδα οξυγόνου στους ιστούς και προάγοντας την επούλωση (πηγές: https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/1311505/theFile, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5220535 και https://emedicine.medscape.com/article/1464149-overview).

Θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης με υπερβαρικό οξυγόνο

Το υπερβαρικό οξυγόνο έχει προταθεί ως πιθανή θεραπεία για την πολλαπλή σκλήρυνση (ΣΚΠ), μια χρόνια ασθένεια που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας φλεγμονή και βλάβη στην προστατευτική επίστρωση των νευρικών ινών που ονομάζεται μυελίνη. Η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο αυξάνει την ποσότητα οξυγόνου στο αίμα, γεγονός που σε κάποιες περιπτώσεις μειώνει την φλεγμονή ενώ, ταυτόχρονα, βοηθάει στην επούλωση των προσβεβλημένων περιοχών του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού (πηγή: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3897809).

Έχει υποστηριχθεί επίσης ότι το υπερβαρικό οξυγόνο ενδέχεται να επιβραδύνει την εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας ανακουφίζοντας ταυτόχρονα κάποια από τα συμπτώματα της. Επιπλέον, τα αυξημένα επίπεδα οξυγόνου συχνά βοηθάνε στην ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων, βελτιώνοντας με τον τρόπο αυτό τη ροή του αίματος στους κατεστραμμένους ιστούς (πηγή: Hyperbaric Oxygen Therapy) και την αποκατάσταση της μυελίνης.

Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα του υπερβαρικού οξυγόνου για την αντιμετώπιση και θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας παραμένει ανοιχτό θέμα και η αλήθεια είναι ότι και χρειάζονται περισσότερες έρευνες ώστε να αποσαφηνιστούν πλήρως όχι μόνο τα θεραπευτικά της οφέλη όσο και τυχόν κίνδυνοι για τον ασθενή (πηγή: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1290460/pdf/jrsocmed00186-0047.pdf).

Ο λόγος για την ανάγκη περαιτέρω ερευνών για την αποτελεσματικότητα του υπερβαρικού οξυγόνου στην αντιμετώπιση της σκλήρυνσης πλάκας είναι ότι πολλές από τις μέχρι τώρα μελέτες καταλήγουν σε αντικρουόμενα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, ενώ κάποιες έρευνες δείχνουν σαφή βελτίωση των ασθενών, υπάρχουν άλλες που δεν δείχνουν καμία διαφορά ανάμεσα στα άτομα που έκαναν συνεδρίες με υπερβαρικό οξυγόνο και εκείνα που απλώς πήραν κάποιο placebo.

Βέβαια, ένας από τους πιθανούς λόγους για τη διαφοροποίηση μεταξύ των αποτελεσμάτων ανάμεσα στις μέχρι τώρα μελέτες είναι και τα διαφορετικά στάδια στα οποία είχε προχωρήσει η ασθένεια σε κάθε συμμετέχοντα. Αυτή η ανομοιογένεια μεταξύ των ατόμων που έλαβαν μέρος σε κάθε έρευνα καθιστά δύσκολη την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.

Επιπλέον, έχει προταθεί ότι τα όποια θεραπευτικά οφέλη από τη θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο στη σκλήρυνση κατά πλάκας, μπορεί να είναι αποτέλεσμα της χορήγησης του καθαρού οξυγόνου στον οργανισμό και όχι ειδικά του οξυγόνου υπό πίεση. Συγκεκριμένα, μελέτη που συνέκρινε τις επιδράσεις του υπερβαρικού οξυγόνου και του οξυγόνου υπό κανονική πίεση σε πειραματόζωα διαπίστωσε ότι και οι δύο τύποι οξυγόνου (υπερβαρικού και σε κανονική πίεση) κατάφεραν εξίσου να μειώσουν τα κινητικά και αισθητηριακά ελλείμματα που σχετίζονται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Το γεγονός υποδηλώνει ότι το καθαρό οξυγόνο (όχι απαραιτήτως υπερβαρικό) είναι εκείνο που ανακουφίζει κάποιους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας(πηγή: https://openventio.org/wp-content/uploads/Oxygen-Therapy-for-the-Treatment-of-Experimental-Autoimmune-Encephalomyelitis-SEMOJ-8-186.pdf).

Διαβάστε επίσης σχετική συζήτηση σε forum για τη σκλήρυνση κατά πλάκας: https://www.mssociety.gr/forum/viewtopic.php?t=2199

Υπερβαρικο οξυγονο και αντιγηραντικές ιδιότητες, αύξηση σωματικών επιδόσεων, βελτίωση γνωστικών λειτουργιών

Υπάρχουν πλέον αρκετές ενδείξεις ότι το υπερβαρικό οξυγόνο έχει, ανάμεσα σε άλλα, αντιγηραντικές ιδιότητες (αύξηση του μήκους των τελομερών – πηγή: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7746357), βοηθά στη βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών (πηγή:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8888529) αλλά και των σωματικών επιδόσεων. Τουλάχιστον μία αναφορά έδειξε βελτίωση στο σύνολο των γνωστικών λειτουργιών αλλά και την ροή του αίματος στον εγκέφαλο μετά από 60 καθημερινές συνεδρίες με υπερβαρικό οξυγόνο (πηγή: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9373903).

Μια άλλη μελέτη σε ομάδα ηλικιωμένων, διαπίστωσε ότι οι συνεδρίες με υπερβαρικό οξυγόνο αύξησαν το μήκος των τελομερών στα κύτταρα του ανοσοποιητικού τους συστήματος κατά περισσότερο από 20% ενώ, ταυτόχρονα, μείωσαν τον αριθμό των γηρασμένων κυττάρων(senescent cells) στον οργανισμό τους κατά 10-37% (πηγή:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7746357). Επιπλέον, έχει αναφερθεί ότι το υπερβαρικό οξυγόνο βελτιώνει τις νοητικές λειτουργίες στους ηλικιωμένους ενήλικες, ιδίως την ικανότητα συγκέντρωσης αλλά και την ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών, αυξάνοντας τη ροή του αίματος σε περιοχές του εγκεφάλου στις οποίες τείνει να μειώνεται με πάροδο του χρόνου (πηγες: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33784834 και https://www.aging-us.com/article/203485/pdf).

Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι αντίστοιχες ενδείξεις έχουμε και για το θέμα της γήρανσης του δέρματος. Και εκεί δηλαδή το υπερβαρικό οξυγόνο φαίνεται να συμβάλλει καθοριστικά στην αναζωογόνηση του ανθρώπινου δέρματος (πηγή: https://www.nature.com/articles/s41598-022-15565-0).

Παρόλα αυτά πρέπει να τονιστεί ότι, καίτοι ενθαρρυντικά, τα συμπεράσματα αυτά παραμένουν προκαταρκτικά και ότι θα χρειαστούν επιπλέον έρευνες για να προσδιοριστεί τόσο η διάρκεια όσο και η έκταση των ευεργετικών αναφερόμενων αποτελεσμάτων του υπερβαρικού οξυγονου στον τομέα της αντιγήρανσης.

Υπερβαρικο οξυγονο και θεραπεία long covid

Σύμφωνα με μελέτη του του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ και Κέντρου Υπερβαρικής Ιατρικής και Έρευνας Sagol στο Ιατρικό Κέντρο Shamir τα νέα για όσους υποφέρουν από long covid είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Όπως ανακοινώθηκε, το υπερβαρικό οξυγόνο μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της μακράς covid όπως η αδυναμία συγκέντρωσης, την «θολούρα» (brain fog) όπως και των αδυναμιών της μνήμης. Πρόκειται για συμπτώματα που ταλαιπωρούν τον οργανισμό για τουλάχιστον δύο μήνες μετά τη νόσηση από κορωνοϊό.

Στην έρευνα έλαβαν μέρος 73 ασθενείς με long covid από τους 37 υποβλήθηκαν σε αγωγή με υπερβαρικό οξυγόνο ενώ οι υπόλοιποι 36 αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.Οι ασθενείς που ακολούθησαν την αγωγή, πέντε ημέρες την εβδομάδα έμπαιναν σε θάλαμο υπερβαρικού οξυγόνου όπου για 90 λεπτά ανέπνεαν καθαρό οξυγόνο σε διπλάσια πίεση απ’ ό,τι η κανονικη. Το πρόγραμμα αυτό ακολουθήθηκε για δύο συνολικά μήνες.

Τα αποτελέσματα των συνεδριών ήταν κάτι περισσότερο από εντυπωσιακά: οι ασθενείς που ακολούθησαν την αγωγή με υπερβαρικό οξυγόνο είχαν σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα τους. Το γεγονός επιβεβαιώθηκε και από μαγνητικές τομογραφίες σε κάθε ασθενή αλλά και άλλες εξετάσεις. Αντιθέτως τα άτομα που ήταν στην ομάδα ελέγχου και δεν συμμετείχαν στις συνεδρίες, δεν είχαν κάποια βελτίωση. Παρόλα αυτά, όταν μετά το τέλος της δοκιμής τα άτομα αυτά υποβλήθηκαν και εκείνα σε θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο, είχαν αντίστοιχη βελτίωση (πηγές: https://leaps.org/hyperbaric-oxygen-therapy/particle-2 και https://www.nature.com/articles/s41598-022-15565-0).

Επίσης πρόσφατη μελέτη έδειξε σημαντική βελτίωση και σε θέματα καρδιακής λειτουργίας. Άτομα με long covid που είχαν καρδιακά προβλήματα, υποβλήθηκαν σε θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο. Όπως και σε αντίστοιχες δοκιμές, για άλλες παθήσεις, η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο βελτίωσε την καρδιακή λειτουργία σε σημαντικό βαθμό (πηγή: https://medicalxpress.com/news/2023-05-oxygen-therapy-heart-function-patients.html).

Παραμένοντας στο θέμα της long covid, μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature έδειξε ότι η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο βελτίωσε σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία του μυοκαρδίου σε άτομα με μακρά covid. Συγκρινόμενοι δηλαδή οι ασθενείς που έκαναν συνεδρίες με υπερβαρικό οξυγόνο σε σχέση με εκείνους που έλαβαν θεραπεία placebo, η βελτίωση της υγείας τους ήταν αρκετά σημαντική (πηγή: https://www.nature.com/articles/s41598-023-36570-x).

 

 

Υπερβαρικο οξυγονο και παρενέργειες

Καταρχάς θα πρέπει να τονιστεί ότι η θεραπεία με υπερβαρικο οξυγονο είναι εξαιρετικά ασφαλής. Δεν είναι μόνο ότι υπάρχει εμπειρία πολλών δεκαετιών στη χρήση του υπερβαρικου οξυγονου και συνεπώς γνωρίζουμε πολύ καλά πώς να το χρησιμοποιούμε με ασφάλεια. Επιπλέον οι συνεδρίες διενεργούνται υπό την επίβλεψη γιατρών ειδικευμένων στην υπερβαρική ιατρική. Σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας οι θεραπευόμενοι βρίσκονται σε συνεχή επαφή με το εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό και τους γιατρούς μέσα από κάμερες και συστήματα ενδοεπικοινωνίας. Παράλληλα, αν παραστεί ανάγκη οι υπεύθυνοι της θεραπείας μπορούν, ανά πάσα στιγμή, να εισέλθουν στον θάλαμο αποσυμπίεσης προκειμένου να επιληφθούν οποιουδήποτε προβλήματος προκύψει.

Σε κάθε περίπτωση, παρόλο που η συγκεκριμένη θεραπεία θεωρείται από τις πλέον ασφαλείς, δεν παύει να υπάρχει ο θεωρητικός κίνδυνος παρενέργειες. Οι περισσότερες παρενέργειες σχετίζονται με τα ειδικά χαρακτηριστικά της θεραπείας, όπως σχετικά γρήγορη αλλαγή της πίεσης μέσα στο θάλαμο όπως βέβαια και η υψηλή συγκέντρωση οξυγόνου που χρησιμοποιείται.

Οι πιθανές παρενέργειες της θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν θολή όραση (η οποία όμως είναι προσωρινή), εξέλιξη του οφθαλμικού καταρράκτη, ενώ ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο είναι και η οπτική νευρίτιδα (φλεγμονή του οπτικού νεύρου). Επίσης έχουν αναφερθεί περιστατικά κλειστοφοβίας, υπογλυκαιμία και δυσφορία ή τραυματισμό του αυτιού λόγω της αυξημένης πίεσης εντός του θαλάμου. Στις τυχόν επιπλοκές της θεραπείας με υπερβαρικο οξυγονο περιλαμβάνεται και η δηλητηρίαση από οξυγόνο η οποία μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, υγρό στους πνεύμονες ή ακόμη και επιληπτικές κρίσεις.

Επιπλέον, ορισμένες κατηγορίες ασθενών, όπως για παράδειγμα άτομα με κάποιους τύπους πνευμονικών νοσημάτων ή πνευμοθώρακα δεν πρέπει να ακολουθούν θεραπεία με υπερβαρικο οξυγονο. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η θεραπεία με υπερβαρικο οξυγονο γίνεται, όπως ήδη αναφέρθηκε, μόνο υπό την επίβλεψη εξειδικευμένων γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ότι η δόση οξυγόνου που δίνεται στον κάθε ασθενή έχει καθοριστεί ειδικά γι αυτόν, λαμβάνοντας υπόψη το ιατρικό ιστορικό του, τυχόν προβλήματα υγείας, τη συνολική υγεία και την ηλικία του, προκειμένου, αν όχι να μηδενιστεί τουλάχιστον να ελαχιστοποιηθεί το ενδεχόμενο παρενεργειών και επιπλοκών.

Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου!