H σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια πάθηση που πλήττει το κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας φλεγμονές και βλάβες στην μυελίνη, την προστατευτική επίστρωση δηλαδή των νευρικών ινών. Το υπερβαρικό οξυγόνο έχει προταθεί ως μία από τις πιθανές θεραπείες για την πάθηση αυτή. Συγκεκριμένα η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο καταφέρνει να αυξήσει την περιεκτικότητα οξυγόνου στο αίμα γεγονός που μειώνει το μέγεθος και την έντασης της φλεγμονής. Ταυτόχρονα όμως μπορεί να συνδράμει και στην αποκατάσταση των περιοχών του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού που έχουν πληγεί.
Έχει υποστηριχθεί επίσης ότι το υπερβαρικό οξυγόνο μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της πάθησης, μειώνοντας την ένταση ορισμένων συμπτωμάτων. Επιπλέον, η αύξηση των επιπέδων οξυγόνου πιθανόν να ευνοεί τη δημιουργία νέων αγγείων αίματος. Η δημιουργία αυτών των νέων αγγείων μπορεί να βελτιώσει και να ενισχύσει τη ροή του αίματος στους ιστούς που φλεγμαίνουν βοηθώντας με τον τρόπο αυτό και την αναγέννηση της μυελίνης.
Σε κάθε περίπτωση, το κατά πόσον το υπερβαρικο οξυγονο αποτελεί αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση και θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα. Χρειάζεται δηλαδή περαιτέρω έρευνα για να διευκρινιστεί αν όντως υπάρχουν τα θεραπευτικά οφέλη που αναφέρονται όπως βέβαια και το αν εντοπίζονται τυχόν κίνδυνοι για τον ασθενή.
Ο λόγος πίσω από την ανάγκη περαιτέρω έρευνας σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα του υπερβαρικού οξυγόνου στην αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι ότι πολλές από τις μέχρι τώρα μελέτες παρουσιάζουν αντιφατικά συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, ενώ ορισμένες μελέτες δείχνουν σαφή βελτίωση των ασθενών, υπάρχουν και άλλες που δεν ανιχνεύουν διαφορές μεταξύ των ατόμων που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο και εκείνων που έλαβαν κάποιο placebo.
Υπερβαρικο Οξυγόνο και Σκλήρυνση Κατά Πλάκας
Επιπλέον, έχει υποστηριχθεί ότι τα θετικά αποτελέσματα που παρατηρούνται από τη θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο δεν οφείλονται στο υπερβαρικό οξυγόνο αυτό καθαυτό. Συγκεκριμένα υπάρχει το ενδεχόμενο οι θεραπευτικές επιδράσεις των συνεδριών υπερβαρικού οξυγόνου στην αντιμετώπιση της σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να οφείλονται απλώς στη χορήγηση καθαρού οξυγόνου στον οργανισμό. Δηλαδή όχι απαραίτητα από το οξυγόνο υπό πίεση. Ειδικότερα, μια μελέτη που συγκρίνει τις επιπτώσεις του υπερβαρικού οξυγόνου και του οξυγόνου σε κανονική πίεση σε πειραματόζωα ανακάλυψε ότι και οι δύο μορφές οξυγόνου (υπερβαρικό και κανονικής πίεσης) καταφέρνουν εξίσου να ανακουφίσουν τα κινητικά και αισθητηριακά ελλείμματα που σχετίζονται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Στον βαθμό που ισχύει το συγκεκριμένο συμπέρασμα, μπορούμε να υποθέσουμε ότι ότι το καθαρό οξυγόνο (όχι απαραιτήτως υπερβαρικό) είναι εκείνο που ανακουφίζει κάποια από τα συμπτώματα των ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας. Με άλλα λόγια δεν είναι σαφές, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα τουλάχιστον, το αν οι θεραπευτικές επιδράσεις που παρατηρούνται οφείλονται στην αυξημένη πίεση του οξυγόνου ή απλώς στο ότι χρήση οξυγόνου σε καθαρή μορφή.
Επιπροσθέτως, ούτε η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Undersea and Hyperbaric Medicine δεν βρήκε σημαντική ωφέλεια από την υπερβαρική οξυγονοθεραπεία στη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Μάλιστα στην συγκεκριμένη μελέτη τονίζεται ότι, παρά τις συνεχείς προσπάθειες πολλών ερευνητών, δεν υπάρχει ακόμη επαρκής επιστημονική τεκμηρίωση για τυχόν αποτελεσματικότητα του υπερβαρικού οξυγόνου στη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η μελέτη αυτή αναφέρει επίσης ότι η πλειονότητα των τυχαιοποιημένων δοκιμών περιλάμβανε μια σειρά από 20 θεραπείες σε πιέσεις μεταξύ 1,75 και 2,5 ατμόσφαιρες απόλυτης πίεσης καθημερινά για 60-120 λεπτά για 4 εβδομάδες σε αντιπαραβολή με θεραπείες placebo. Πρέπει να τονιστεί όμως ότι η συγκεκριμένη μελέτη είναι του 2012 και όχι από τις πλέον πρόσφατες.
Υπάρχουν δηλαδή, παρόλα αυτά, μελέτες που αναφέρουν θετικά αποτελέσματα σε κάποιους ασθενείς, όπως η διατήρηση των παρεγκεφαλιδικών λειτουργιών. Παράλληλα, όπως ήδη έχουμε επισημάνει, η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής στο κεντρικό νευρικό σύστημα καθώς και στην ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου, όπως η κόπωση και η απώλεια ισορροπίας.
Συνοψίζοντας, παρόλο που ακόμη δεν έχουμε ασφαλή συμπεράσματα για το αν και σε τι βαθμό το υπερβαρικό οξυγόνο βοηθάει στην αντιμετώπιση της σκλήρηνσης κατά πλάκας, υπάρχουν πολλές και ενθαρρυντικές ενδείξεις. Συνεπώς έχει νόημα για τον ασθενή να συζητήσει με τον γιατρό του το ενδεχόμενο μιας τέτοιας θεραπείας προκειμένου να διαπιστώσει μόνος του αν θα τον οφελήσει ή όχι.
Πηγές:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20415839/
https://www.baromedicalhbo.com/conditions/multiple-sclerosis/
Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο κάνε κλικ εδώ και μοιράσου το με τους φίλους σου! 